Hội An thời Tây Sơn

Những biến cố của thời cuộc bắt đầu xảy ra vào nửa cuối thế kỷ XVIII làm cho thương cảng Hội An chững lại trên đường phát triển và suy thoái dần. Vào năm 1775, quân Trịnh đã tràn vào tàn phá dữ dội, làm cho thương cảng Hội An ngưng trệ mọi hoạt động; nhà cửa, phố xá đổ nát hoang tàn. Sau khi quân Trịnh rút về Đàng Ngoài, nhà Tây Sơn phải dốc sức khắc phục hậu quả của chiến tranh và dần dần phục hồi nền kinh tế thương nghiệp, làm cho nền ngoại thương hàng hải ở cảng thị Hội An có những hồi sinh nhất định. Tuy không giữ vai trò cốt yếu ở Đàng Trong như trước song Hội An vẫn được sử dụng làm nơi hội tụ để đổi trao hàng hóa, sản vật giữa thuyền buôn các nước.

Sổ đinh, sổ thu tiền lễ hàng năm của làng Minh Hương - Hội An chuyên doanh buôn bán vào thời này cho thấy, năm 1744 dân số của làng là 759 người, năm 1746 có 805 người, năm 1747 có 866 người, đến năm Thái Đức 11 - năm 1788 tăng lên 1.063 người. Mức thu tiền lễ năm 1744 là 417 quan, năm 1787 tăng lên 926 quan và 700 ang lúa. Dân làng Minh Hương vẫn được “y theo cựu lệ” làm các việc thông ngôn, phiên dịch, kiểm soát tàu vụ... Thêm vào đó, những trát văn điều chỉnh việc buôn bán ở các phố cảng, trong đó có Hội An, được tìm thấy dưới thời Tây Sơn luôn có nội dung theo hướng tích cực. Cụ thể là những trát văn nghiêm cấm quan lại ở các bến cảng, thương cảng nhận quà biếu của thương nhân nước ngoài khi đến giao thương. Bên cạnh đó, một số di tích ở Hội An cũng đã được tu bổ khang trang, trong đó có Chùa Ông tu bổ quy mô năm 1783.

Trích: http://www.hoianworldheritage.org.vn/vi/news/print/Dat-va-nguoi-Hoi-An/Pho-co-Hoi-An-va-nhung-dieu-nghi-van-490.hwh